Suriye'deki faaliyetlerini devam ettirmek için DEAŞ gibi cihatçı örgütlere ödeme yaptığı gerekçesiyle insanlığa karşı suça iştirak etmekle suçlanan Fransız çimento devi hakkındaki Yargıtay kararı açıklandı. Fransa'nın en yüksek mahkemesi, çimento firması Lafarge'a yönelik Suriye'de insanlığa karşı suçlara iştirak suçlamasını reddeden alt mahkeme kararı geri çevirerek, sulh hakimlerinin iddiaları yeniden incelemesi gerektiğini duyurdu.
Yargıtay'ın kararı, Suriye'nin kuzeyindeki çimento fabrikasını çalışır durumda tutmak için DEAŞ dahil cihatçı örgütlere milyonlarca euro ödemekle suçlanan Lafarge için ağır darbe anlamına geliyor.
Artık İsviçre'de kayıtlı Holcim'in bir parçası olan Lafarge, kendi iç soruşturmasının ardından, Suriye'deki yan kuruluşunun savaşın parçaladığı ülkede 2011'den sonra faaliyetlerini sürdürmek için cihatçı silahlı gruplara ödeme yaptığını itiraf etmişti. Ancak çimento devi, Fransız sulh hakimleri tarafından yürütülen soruşturmada yöneltilen insanlığa karşı suça ortak olmak gibi ithamları reddetti.
Bir alt mahkemenin bu soruşturmadaki Lafarge'ın insanlığa karşı suçlara iştirak ettiği ithamını düşürmesinin haklı olup olmadığını değerlendiren Fransız Yargıtayı, mahkemenin kararını yeniden gözden geçirmesi gerektiğine hükmetti.
Daha önce DEAŞ'ın elinden kurtulan bir grup Ezidi kadın da DEAŞ’e parasal destek sağladığı suçlamasıyla Fransız Lafarge firmasına dava açmıştı.
Haziran 2016’da Fransız Le Monde ve haftalık Canard Enchainé gazeteleri, dünyanın bir numaralı çimento üreticisi Lafarge Grubu’nun Suriye’de Celabiyye’deki fabrikasının faaliyete devam etmesi için DEAŞ’e haraç verdiğini ve dolaylı biçimde DEAŞ’in ürettiği petrolü satın aldığını ortaya çıkarmıştı.
Lafarge çalışanların hayatlarının tehlikeye atıldığı iddiasıyla yaptıkları şikayet üzerine şirketin yönetim kurulu iç soruşturma başlatmıştı.
2017 başında, 2008’den kapandığı 2014’e dek Celabiyye’deki fabrikanın müdürlüğünü yapmış kişi, grubun genel güvenlik sorumlusu ve genel müdür yardımcısının gözaltına alınmasıyla yargının soruşturma süreci başlamıştı.
2007’den beri dev grubu yöneten Bruno Lafont, soruşturma kapsamına alınması sonrası, Lafarge’ı satın alan İsviçreli rakibi Holcim’in baskısı sonucu 2015’te istifa etmek zorunda kalmıştı. Onun yerine atanan eski insan kaynakları yöneticisi Eric Olsen'in sonu da Nisan 2017’de istifa oldu.
Celabiyye’deki fabrikanın müdürü, sorguda, DEAŞ’e ayda 20 bin dolar ödeme yaptıklarını, DEAŞ’e ödenenin haracın üretim kapasitesinin yüzde iki buçuğuna denk geldiğini, bu miktar için üretimin durdurulmayacağını anlattı.
AA, Fransız şirketi Lafarge’ın DEAŞ’ı Fransa istihbaratının bilgisi dahilinde finanse ettiğini kanıtlayan belgelere ulaştı
Anadolu Ajansı'nın (AA) elde ettiği Fransız kurumlarına ait belgelerdeki bilgiler, dünyanın en büyük çimento devi Fransız Lafarge'ın, DEAŞ ile ilişkisi hakkında Fransız iç, dış ve askeri istihbarat servislerini sürekli bilgilendirdiğini ve ilişkinin Fransa devletinin bilgisi dahilinde gerçekleştiğini gözler önüne serdi.
AA, hakkında Suriye'deki faaliyetlerini yürütmek için DEAŞ'a ödeme yaptığı gerekçesiyle "insanlığa karşı suça iştirak" suçlamasıyla soruşturma başlatılan Lafarge'ın Fransız devletinin bilgisi dahilinde bu ilişkiyi yürüttüğüne ilişkin belgelere ulaştı.
Lafarge'ın ilişki ağını, Suriye'deki terör örgüleriyle iş birliğini ve faaliyetlerini yürütebilmek için yaptığı görüşmelerini bölgeden haber almak için kullanan Fransız istihbarat ajanslarının, şirketi yaptıklarının suç olduğu konusunda uyarmadığı da belgelerde yer aldı.
Şirket, Fransız istihbaratının desteğini istedi
AA'nın ulaştığı Fransız devletine ait belgelerde Lafarge şirketi ile Fransız istihbarat servisi arasındaki ilişkinin 22 Ocak 2014'te şirketin güvenlik müdürü Jean Claude Veillard'ın İçişleri Bakanlığı istihbaratına ait bir adrese gönderdiği e-postayla başladığı anlaşılıyor.
Şirket yetkilisi Veillard, mailinde Lafarge'ın Suriye'de halen aktif olduğunu ve çalışmalarının devam edebilmesi için “yerel aktörlerle” ilişki kurması gerektiğini belirtti. Güvenlik müdürü, istihbarat servisine, basında kendileri hakkında bazı olumsuz yayınlar yapıldığını belirterek, yöneticilerinin ve genel merkezin ne kadar risk altında olduğunu sordu.
Lafarge'a yanıt veren istihbarat servisi görevlisi bu durumu görüşecekleri bir tarihi kendisine bildirdi.
Fransız istihbaratının Lafarge’dan faydalandığı itirafı belgelere yansıdı
Lafarge-terör örgütü ilişkilerinin skandal olarak Fransa gündemine gelmesi ve konunun mahkemeye yansımasının ardından 18 Kasım 2018’de AM 02 kod isimli istihbarat mensubu, mahkemede ifade verdi.
İfade tutanağına göre görevli, Lafarge’ın Suriye’deki bilgi kaynakları olduğunu kabul etti.
İstihbaratçı, hakime Fransız gizli servislerinin Lafarge fabrikasından nasıl faydalandıklarını anlattı.
Tutanaklarda istihbaratçı, 2012-2014 döneminde Lafarge tarafından Suriye’deki (Nusra Cephesi dahil) tüm silahlı gruplara çimento gönderildiğini söyleyerek DEAŞ’ı bunun dışında tutmadı.
İstihbaratçı mahkemede, “Lafarge’ın çalışmalarına devam etmesini fırsat bilerek duruma tamamen fırsatçı şekilde yaklaştık.” dedi.
Fransız istihbaratı Lafarge’ın DEAŞ’a çimento sağladığını biliyordu
Lafarge Güvenlik Müdürü Veillard ile Fransız İçişleri Bakanlığı istihbaratı arasındaki e-posta trafiğinde 1 Eylül 2014’te yapılan yazışmalarda DEAŞ’a çimento gönderilmesi işinin ayrıntıları ele alındı.
Fransız istihbaratının kullandığı, “DEAŞ’a giden çimentoyla ilgili daha fazla detay verebilir misiniz?” şeklindeki ifadesinden, Lafarge’ın söz konusu dönemde terör örgütüyle ilişkisinden Fransız devletinin haberdar olduğu açık şekilde görülüyor.
AA’nın ulaştığı belgelerde, Lafarge ile Fransız iç, dış ve askeri istihbarat servisleri arasında yalnızca 2013 ve 2014 yılları arasında yapılan görüşmelerin 30’dan fazla olduğu dikkati çekiyor.
DEAŞ'ın, temin ettiği çimentolarla ABD öncülüğündeki Koalisyon güçlerine karşı güçlü sığınaklar ve tüneller inşa ettiği biliniyor.
Lafarge elde ettiği saha bilgilerini Fransız istihbaratına aktardı
Lafarge’ın terör örgütlerine finansman sağlayarak insanlığa karşı suç işlemekle suçlandığı dönemde şirketin güvenlik müdürü Veillard, 30 Kasım 2017'de polise ifade verdi.
AA’nın elde ettiği ifade tutanağına göre Veillard, ifadesi boyunca yaptığı her şeyden Fransız devlet ve istihbarat kurumlarını haberdar ettiğini kanıtlamaya çalıştı.
İfade tutanağının eklerinde Lafarge güvenlik müdürünün sahadaki görüşme bilgileri, sahada gelişen şartlar ve aldığı duyumlara ilişkin belgeler yer aldı.
Veillard’ın çatışmalar ve silahlı gruplar arasındaki askeri dengelere dair saha bilgilerini Fransız istihbaratına aktardığı anlaşıldı.
Söz konusu notlardan birinin üzerinde Ekim 2013’te Veillard tarafından elle “Fransız dış istihbaratına (DGSE) gönderildi” yazılmış bir nota rastlandı.