Sosyal medya hesabından bugün saat 18.00'de açıklama yapacağını duyuran Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yerli aşıya ilişkin, "Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayı aşamasına geldi. Aşımız bugün ikinci tesiste daha seri üretilecek altyapıya ulaştı. Onay alması halinde Ekim ayında seri üretime geçeceğiz" duyurusunu yaptı. Bakan Koca, Türkiye'de yüzde 90 oranında delta varyantı olduğunu bildirip, aşılarını tamamlamamış vatandaşlara çağrıda bulunarak, "Aşılama bu kadar olmasaydı vaka sayımız 2,3 kat olacaktı, yaşla birlikte belki 4-5 kat olacaktı" açıklamasını yaptı. Yüz yüze eğitimle ilgili de konuşan Koca, "Pazartesiden itibaren illerimizde bazı okullarımızda örnek olabilecek okullarımızı ayrıca öğrencileri taramak istiyoruz." ifadelerini kullandı.
Bakan Koca'nın açıklamaları şöyle:
Aşıda 100 milyon doza ulaşıldı. Aylarca dağ tepe demeden görev yapan sağlık çalışanlarıma teşekkür ediyorum. Yakınlarını arkadaşlarını aşı için harekete geçirenlere de teşekkür ediyorum. Aşılamanın güç kaynağı olan bilim insanlarımıza teşekkür ediyorum. Bilim kurulumuzla gurur duyuyoruz. Geldiğimiz nokta çok yüksek bir aşılamanın mümkün olduğunu gösteriyor. 84 milyon daha büyük bir dayanışmayı sağlayabiliriz. Kendimize sevdiklerimize karşı eksik kalmış görevimiz varsa onları tamamlamak için karar günüdür. Şu dakikalar içinde 100 milyon dozun üzerindeyiz. İkinci doz aşı olma oranımız 63,8. Biliyoruz ki ilk doz aşının tek başına koruyuculuğu yok. İlk doz ile aşı sürecini başlatmış oluyoruz. Beklediğimiz sonucu aşılalamalarımızı tamamlayarak alabiliriz. Aşıların zaman kaybetmeden tam doz yapılması. Hastanelerimizdeki aktif vakalarımızın yüzde 90a yakın bölümü aşısız ve aşısı tamamlanmamış kişilerdir. Aşının zaman kaybetmeden tam doz yapılması hayat kurtarır. Üç doz aşı olmuş vatandaşlarımızın vaka sayıları içindeki oranı yüzde 2'den daha azdır. Hatırlatma dozu gelmiş 6 milyon kişi var.
Şu an bilimin tespit alanı dışında kalanlar hariç her sorunun bir cevabı var. Tam doz aşılama oranında henüz yeterli düzeye ulaşamadık. Aşının tam dozda oranda koruyucu gücüne toplumda tam anlamıyla sağlamış değiliz. Virüsün yeni varyantları daha hızlı yayılıyor sonuçları ise ciddi sorunlar doğuruyor.
Yerli aşımız Turkovac acil kullanım onayına başvuracak duruma geldi. Onay alması halinde ekim ayı içinde seri üretime geçeceğiz.
Yüzde 90'ının üzerinde delta varyantı var. Mu varyantı 2 vaka bildirildi. 2 vaka da İstanbul'da ayaktan takip edilen ciddi sorunu olmayan vaka.
İnaktif aşının takibinde 3.aydan sonra koruyuculuğunun kaybolmadığını koruyuculuğunun azaldığını görerek üçüncü hatırlatma dozunun uygulanması gerektiğine karar verdi. İsrail, Almanya ve ABD'nin de benzer yaklaşımları oldu. MRNA aşıları için hatırlatma dozu gerekli olacak gibi görünüyor. 8-9 ay sonra olabilir. İnaktif aşı olanlar için hatırlatma dozu son derece önemli. 15 milyon inaktif aşı yaptıran vatandaşımız var. 6 milyona yakını hatırlatma dozunu yaptırmış değil. Erken dönemde hızla yaptırmalarını önemsiyoruz. 12 yaş grubu ile ilgili aşılama oranı yüzde 3'ü geçmedi, oran yüksek değil.
Varyantların sekans analizini yapıyoruz. Sadece PCR kitleriyle değil sekans analiziyle kesinleştirilmiş oluyoruz. (Vefat ve vaka sayılarının neden yüksek olduğu sorusu) Bizim şu an 18 yaş ve üzeri yatan hastada yüzde 90'ı aşısını tamamlamamış kişiler. Aşısını tamamlamamış kişilerin toplam sayısı 26 milyon. Aşısını tamamlamış kişiler yaklaşık 36 milyon. 36 milyonun yaş ortalaması daha yüksek, ek hastalığı olanlar. Yaş ortalaması 46. 26 milyonun yaş ortalaması daha düşük. 36 milyon aşılanmamış olsaydı var olan hastane yükü, 2,5- 3 kat olacaktı. Bu farklılık neden oluşuyor? Yani aşılama bu kadar olmasaydı vaka sayımız 2,3 kat olacaktı, yaşla birlikte belki 4-5 kat olacaktı. 36 milyonun hastane yükü yüzde 10. Aşı bu kadar etkili. Vatandaşımız bir an önce aşısını olması toplumsal bağışıklık içerisinde son derece önemli görüyoruz.
(Sahte aşı iddiaları) Biz aşıları kimlerin yapması gerektiğini biliyoruz. Kime izin verdiğimizi biliyoruz. Bu aşıyı yaptıran birimleri yakın takip ediyoruz dijital ortamda. Bununla ilgili şu an somut bir istismarın yapıldığı bilgisi bize gelmedi. Bununla ilgili olacağını düşünmek istemiyorum. Olursa da müeyyidenin güçlü olacağını. Yapılması gereken uygulamadan çekinmeyeceğimizi ifade etmek istiyorum.
(Aşı karşıtlığı konusu) Ben o kelimeyi kullanmak istemiyorum. En fazla aşıyı ertelemiş olanlarımız olabilir. Şu an dünyada aşı doz miktarı anlamında 8. sıradayız. Bizden önce Avrupa ülkesi sadece Almanya var. Sanırım Almanya'yı da geçeceğiz. Türkiye olarak aşılama oranımız giderek artıyor. Bu anlamda sorunumuz olduğunu düşünmüyorum.
İnaktif aşılarda koruyuculuğunun 3.aydan itibaren azaldığını biliyoruz. Hatırlatma dozu ile inaktif aşıların 3.aydan itibaren koruyuculuğunu 5,6 kat arttırmak mümkün
Öğretmenlerimizden iki doz aşısını yaptıranların oranı yüzde 77'yi buldu, en az bir doz aşısını yaptırmış öğretmenlerimizin oranı da yüzde 90'ı geçti. Hastalığı geçirenlerin oranı ise yüzde 4.4'lerde. Şu an yüzde 95'lere yakın aşılanmış olan ve koruyuculuğu olan kişilerden bahsediyoruz. Koruyuculuk iki dozla sağlanmış oluyor. Yüzde 94,5'a yakın aşılanma oranının olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki 1-2 hafta içinde bu oranın daha da yükselip, ikinci dozların tamamlanacağını biliyoruz Pazartesiden itibaren illerimizde bazı okullarımızda örnek olabilecek okullarımızı ayrıca öğrencileri taramak istiyoruz.
Bunun dışında Turkovac'la ilgili demin bahsettiğim gibi inaktif aşı olan Sinovac'la birlikte biz üçüncü doz çalışması yapıyoruz. Bu uygulama zannediyorum yarın bitmiş olacak. Dolayısıyla bu anlamda önümüzdeki dönemde bu iki kıyaslamayla ilgili sonuçlar ve faz 3 çalışması da ayrıca devam ediyor. Acil kullanım onayı anlamında Sinovac'la karşılaştırmalı olan üçüncü doz uygulaması büyük ihtimalle yarın bitmiş olacak. Önümüzdeki hafta konuyla ilgili sonuçları ifade etmiş olacağız.